-
1 сап
I подр. звуку, возникающему при сильном втягивании чего-л. ртом и моментальном смыкании губ.II нитки (швейные); иҥиир сап нитки из жил животного; сап хат= сучить нитку \# сап саҕаттан салҕан= чудом спастись, уцелеть.————————1) закрывать; ааны сап= закрыть дверь; оһоҕу сап= закрыть печь (заслонкой); 2) покрывать, укрывать, накрывать; саба бүрүн= накрыться чем-л. с головой; сабабырах= набросить что-л. на кого-что-л.; сонунан саба бырах= набросить на кого-л. пальто; суорҕанынан сап= укрыть кого-л. одеялом; халлааны былыт сапта облака затянули нёбо; 3) закрывать, заканчивать; дьыаланы сап= закрыть дело; мунньаҕы сап= закрыть собрание; 4) карт, крыть, покрывать; тууһунан сап= покрыть тузом; 5) покрывать (самку - о рогатом скоте) \# кини буруйун саппыт он скрыл его вину, он утайл его вину; саба баттаа= навалиться на кого-что-л., накрыть собой кого-что-л.; саба быраҕан приблизительно, в общих чертах; грубо; саба саҥар= прикрикнуть на кого-л., осадить окриком кого-л.; заставить замолчать; саба сүүр= обежать (много мест); саба сүүрэн кэл= наскочить на кого-что-л.; сабатут= а) прям., перен. накрыть, прикрыть; б) успевать многое; саба түс= наброситься на кого-либо, напасть неожиданно; саба үктээ= наступить на что-л., затоптать что-л.; саба үр= задуть (напр. свечу); саба ыс= окатить (напр. водой). -
2 сатан
удаваться, быть возможным; сатаныах буоллаҕына если удастся, если будет возможно; сатанан этиллибэт санаа невыразимое чувство; сатаммыт сап саҕаттан салҕанар поел. удачливый и при помощи нитки выкарабкается.
См. также в других словарях:
сырқаттанғыш — сын. Ауыра беретін, науқасшыл. Күн сәл салқындаса Айжанның құты қашып, уайымға түсетін болды. Өйткені баласы с ы р қ а т т а н ғ ы ш (Т.Қосуақ, Мәрмәр., 53) … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
жайын — 1. (Гур., Бақс.; Қ орда, Арал) жай, бос. Ол уақытта бұндай жұмыс жоқ, ж ай ы н нәрсе ғой Қ орда., Арал). Комсомол ұйымы ж а й ы н жастар мен комсомолдардан екі звено құрған (Қ, орда, Арал). 2. (Монғ.) тыныш, жайымен. «Жау шапты!», «Ұры әкетті!»,… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
сұлусары — зат. астр. Үркер шоқжұлдызының шеткерірек тұрған біреуі; әсем жарық жұлдыз. Сарғыштығына қарап С ұ л у л с а р ы н ы басқаларына қарағанда салқындау жұлдыз деп жобалауға болады (Х.Әбішев, Аспан сыры, 32). Үркерден бір жарым сағаттан кейін туатын… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
төлежі — ет. жерг. Құлпыру, сәндену, түрлену. Ел шетіне сал келсе, ауылдың еріккен қыз бозбаласы т ө л е ж і п барып, салдар тобын аттан көтеріп алу – қазақтың ескі салты (М.Разданұлы, Алтай., 101). Екі күннің ішінде сағат сайын т ө л е ж і п тұратын сал… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
ботулизм — бактериялар бөліп шығаратын күшті у ботулин уынан пайда болатын ауыр дерт. Б. адамға тыныс жолдары мен ас қорыту органдары және жарақаттанған тері және шырышты қабық арқылы жұғады. Б. уы орталық жүйке жүйесін зақымдайды. Ауырған кезде жалпы… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
қылышбай — (Шығ.Қаз., Тарб.) балалардың асықпен, таспен ойнағанда, салған ұпайын қолдың қырымен ұрып алатын түрі. Қанағаттан жалғыз ақ қ ы л ы ш б а й алдым (Шығ.Қаз., Тарб.) … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
